Олны дунд Монголыг хүний үүслийн өлгий нутаг гэсэн яриа элбэг бий. Гэвч шинжлэх ухааны судалгаагаар монгол нутагт хүн үүссэн гэсэн ямар ч тодорхой баримт байхгүй билээ. Харин Монголын зарим судлаач Баянхонгор аймгийн Баян-Овоо сумын Нарийн голын хөндийгөөс олдсон чулуун зэвсгийн үлдэц болон тус аймгийн Баянлиг сумын Цагаан агуйг судалсан судалгаагаа үндэслэн монгол нутагт 800 мянга гаруй жилийн өмнө хүн амьдарч байсан гэж таамаглаад байна. Эх түүхийг энгийнээр монгол нутагт хүн амьдарч эхэлсэн үеэс өнөөг хүртэлх түүхийн товчлолыг та бүхэндээ хүргэж байна.

Олон тооллын учир

хүний үүсэл

Монголд хүн үүсээгүй

Чулуугаар зэвсэглэгчид

Хуучин чулуун зэвсэг буюу Палеонлит

Дунд чулуун зэвсэг буюу Мезолит

Шинэ чулуун зэвсэг буюу Неолит

Гал оллоо

Анчин, Түүвэрлэгчид

Хүний үнэнч нөхөр: нохой

таван хошуу малаа гаршуулсан нь

Нүхэн сууц

Уурхайн үүсэл: Зэс чулууны үе

Хүрэл гарган авсан нь

Дөрвөлжин булш

Хиргисүүд

Буган чулуун хөшөө

Хадны зураг

Төмөр эзэмшсэн нь

Түмэн газрын цагаан хэрэм

Түмэн шаньюй

Дуут сумны түүх буюу Модун-шаньюй болов

Газар бол улсын үндэс

Аравтын тогтолцоо

Ойж гарсан Ухуань

Дүрвэж дутаасан Сяньби

Үсүн хийгээд Юэжи

Модун шаньюй Хан улсыг айлгасан нь

Хүннү,Хангийн энхийн гэрээ

Лаошан шаньюй-Хүннү хүч чадлын оргилд

Гучин есөн жилийн дайн

Хүннүгийн төгсгөл

Өрнийг зорьсон нүүдэл

Агтны хулгайчдыг дарсан арван таван настай сяньби хүү

Тэдний морь хурдан, зэвсэг хурц

Улсаа Янь, өөрийгөө ван гэсэн Моюн улс

Табгач сяньбийн Вэй улс /Тоба/

Түгүхнь

Үс нь хөмсгөө хүртэл ургасан хөвүүн

Мандаж гарсан Жужан

Угсаа гарвалын холбоотой ч үүрдийн дайсан Табгач

Хаган буюу хаан цол

Төмөрчдийн бослого

Хүннүгийн замаар

Эргүнэ гүний домог

Бууриа сахигсад

түрүү түлэг

Лалын шашны баатрууд Төв Азийг эзэлж чадаагүйн учир

Тангийн эсрэг бослого

Гэнэт хүчирхэгжсэн Хянан-Түрэг, Танг цочоов

Тангийн ордогд хүмүүжсэн Түрэгийн язгууртан хөвгүүд

Уйгур Түрэгийг мөхөөв

Орхон Енисей бичиг

Орд өргөө нь сүндэрлэж, сүм суварга нь дүнхийсэн Орду Балик

Маанийн шашин төрийн шашин болов

Енисей мөрний хиргисүүдийн довтолгоо

Уйгур бичиг

Баруун урагш нүүдэллэсэн уйгарчууд

Татар нэр алдаршив

Хоёр зууны нойрноосоо сэрсэн Хятан

Өмнөд, Умард орд

Их, бага бичиг

Уйнурын соёлоор гангарав

Зүбү улс

Цагийн эрхээр зэвэрсэн Төмөр

Хятаны хан хүүг хүндэтгэн угтсан Төв Монголын язгууртнууд

Харийн газар хуучин төрийн шинэ нахиа

Хүний хөл тасрааүй Орхоны хөндий

Хамаг Монгол

Алангуа эхийн домог

Боданчар мунхаг

Хонгирад

Гурван мэргэд

Найман

Татар

Хэрэйд

Онгуд

Баян Үжма, Хабул хоёрын уулзалт

Модон илжиг

Тэмүүжин

Хар булган дах

Зүч мэргэдийн хүүхэд мөн үү?

Зээрэн хавчилд зэгсэн их шахамдав

Хар халзан элээтийн тулаан

Их монгол улс

Тэнгэрээс заяат Монгол төр

Тангуд улс мөхөөгүй гэдгийг өглөө бүхэн сануулж байгтун

Эртний өст Алтан улс

Алтан аргамжаа тасалсан Сартуул иргэн

Зүч, Цагаадайн зөрчил

Өгэдэй хааны гэмшил

хөьүүдийн хэрүүл ач нарын үед алалдав

Төр барьсан хатад

Монголчуудын дайны урлаг

Монголын нууц товчоон

Судрын чуулган

Ертөнцийг байлдан дагуулагчийн түүх

Алтан ураг

Хархорум хот

Ил хаант улс

Айн жалудын тулаан

Цагаадайн улс

Доголон төмөр

Их Монголын улс

Алтан ордон

Юань улс

Сэцэн хаан Хубилай

Юуны учир нийслэлийг нүүлгэв

Камикази буюу авралын салхи

Өмнөд Сүд улсыг мөхөөсөн нь

далайн аян дайн

Юань Улсын өмнөд хил